Hello and welcome to our community! Is this your first visit?
Kết quả 1 đến 10 của 10
  1. #1
    Guest

  2. #2
    Ngày tham gia
    Jul 2015
    Bài viết
    0
    Hướng dẫn chế tạo và lắp ráp
    một kính thiên văn khúc xạ đơn giản


    Chú ý: Tham khảo hướng dẫn làm kính mới nhất của HAS tại đây: http://thienvanhanoi.org/forum/showt...a-D60-D70-D80-




    I.Nguyên lý hoạt động của KTV khúc xạ:

    1. Cấu tạo và nguyên lý:
    Bạn có thể tìm thấy (và có khi từng được học) nguyên lý hoạt động của KTV trong SGK Vật Lý 11 nhưng xem ra chừng nào còn chưa tận tay làm 1 cái thì có lẽ khó mà hiểu và nhớ được [IMG]images/smilies/21.gif[/IMG] Nói chung là không cần phải vẽ hình lằng nhằng hay tính toán cao siêu gì đâu [IMG]images/smilies/10.gif[/IMG]
    Sau đây chúng ta sẽ làm 1 chiếc KTV khúc xạ kiểu Kepler. Cấu tạo của nó rất đơn giản chỉ gồm 1 thấu kính hội tụ có tiêu cự dài (vật kính-thấu kính hướng về phía vật quan sát) và 1 thấu kính hội tụ có tiêu cự ngắn (thị kính-nơi đặt mắt vào). 2 kính được lắp đồng trục ở 2 đầu của 1 ống hình trụ. Khoảng cách giữa chúng có thể thay đồi được.




    Vật kính O1 có tác dụng tạo 1 ảnh thật ngược chiều của vật (“chụp lại 1 bản sao”). Tiêu cự f1 của vật kính càng lớn thì kích thước của ảnh thật càng lớn. Tuy nhiên khi nhìn trực tiếp ảnh thật này bằng mắt ta sẽ thấy ảnh rất nhoè (vì mắt không điều tiết được) và ảnh “bị giới hạn” bên trong vật kính, cái này thử thì biết [IMG]images/smilies/10.gif[/IMG]
    Vì vậy để có thể quan sát ảnh thật này một cách rõ nét và “đầy tầm mắt”, ta sẽ sử dụng thị kính O2 như một kính lúp để “đẩy” ảnh này ra xa vô cực cho mắt có thể nhìn rõ, đồng thời khi đặt sát mắt vào thị kính ta sẽ thấy ảnh “đầy tầm mắt” chứ không bị bó hẹp. Tiêu cự f2 của thị kính càng ngắn thì mắt càng có thể đặt gần sát ảnh thật ở trên mà vẫn nhìn rõ.
    =>Tóm lại, f1 càng lớn (ảnh thật của vật càng lớn) và f2 càng ngắn (mắt càng đặt sát ảnh thật) thì độ bội giác (phóng to) của KTV càng lớn.

    2. Một số công thức đơn giản cần biết:

    -Công thức tính độ bội giác G của KTV:


    -Chiều dài l của kính = khoảng cách giữa vật kính và thị kính:


    Đây là chiều dài của kính lúc bạn ngắm trăng hay các vật thể ở rất xa (vô cực). Nếu bạn dùng KTV để quan sát ở gần (khoảng cách d< 100 m) thì chiều dài của kính lúc này là:


    Ngoài ra bạn cần biết:
    -Thấu kính được bán ngoài tiệm kính mắt thường được cho thông số dưới dạng độ tụ D
    ( “độ” hay điốp-dp). Công thức quy đổi giữa độ tụ và tiêu cự là:


    -Thị kính và kính lúp thường được cho thông số dưới dạng độ bộ giác G ( VD: 5x). Công thức quy đổi giữa độ bội giác của kính lúp và tiêu cự là:



    VD:
    Bạn có 1 vật kính là kính viễn +1dp, thị kính là kính lúp 5x.
    -Tiêu cự vật kính là:


    -Tiêu cự thị kính là:


    -Độ bội giác của kính là:


    -Chiều dài của kính là:


    -Khi dùng để quan sát vật ở khoảng cách d=20m=2000cm thì chiều dài của kính là:


    =>Khi quan sát ở gần thì chiều dài của kính luôn lớn hơn chiều dài của kính lúc ngắm trăng hay các vật ở xa vô cực.

    Xong rồi nhé, chúng ta bắt tay vào làm thôi [IMG]images/smilies/15.gif[/IMG]

    II.Nguyên vật liệu:



    1. 1 mắt kính viễn +1dp D=65mm
    Bạn mua tại các tiệm kính thuốc với giá khoảng 20k. Chú ý người bán hàng sẽ ko biết các thuật ngữ "thấu kính hội tụ" hay "tiêu cự" là gì mà chỉ biết kính "cận/viễn", mấy "độ"[IMG]images/smilies/76.gif[/IMG] Vì thế bạn hãy hỏi mua "1 chiếc kính viễn 1 độ" là họ sẽ lấy cho bạn đúng loại thấu kính cần thiết!

    2. 1 kính lúp có tiêu cự ngắn (độ phóng đại lớn)
    Bạn có thể tận dụng từ thị kính của kính hiển vi cũ hay ống kính máy ảnh cũ lượm lặt ngoài chợ giời (xem thêm tại đây) hoặc nếu có điều kiện thì mua hẳn thị kính chuyên dụng của KTV (liên hệ sếp Khánh). Nếu ko có điều kiện thì bạn có thể dùng tạm kính lúp China mua ngoài hiệu sách nhưng tiêu cự của nó khá dài ≈ 7 cm nên độ phóng đại của KTV sẽ ko lớn lắm[IMG]images/smilies/46.gif[/IMG]

    3. 1 đoạn ống PVC Φ60 dài khoảng 1m
    4. 1 đầu nối thẳng Φ60
    5. 1 đoạn ống PVC Φ34 dài khoảng 30cm
    Ở đây tuỳ theo kích cỡ của thị kính mà bạn chọn loại ống có Φ phù hợp nhất. Các Φ ống PVC sẵn có tính theo mm: 60-48-42-34-27-21

    6. 1 đầu nối chuyển bậc 60-42
    Bạn nên lựa chọn đầu nối chuyển bậc từ Φ60 xuống cỡ ống lớn hơn đoạn ống ở mục 5. một bậc.

    =>Tổng chi phí cho ống PVC khoảng 50k

    7. 2 đai sắt
    Bạn mua ngoài cửa hàng kim khí, giá khoảng 6k x 2 =12k. Nhớ lấy loại vừa với ống PVC Φ60.

    8. Băng dính xốp, băng dính 2 mặt và các loại băng dính khác
    Băng dính xốp bạn cũng có thể mua ngoài cửa hàng kim khí, giá khoảng (ai biết thì add vào đây nhé)

    9. 1 vỏ lon bia hay nước ngọt
    10. 1 tripod máy ảnh (để làm chân đế-mount cho KTV)
    Bạn có thể tự chế 1 chiếc chân đế bằng ống nhựa nhưng theo kinh nghiệm của mình bạn nên mua 1 chiếc giá rẻ khoảng 178k loại dành cho máy ảnh du lịch tại đây. Như vậy bạn vừa có 1 chiếc chân máy ảnh dùng cho chụp ảnh thiên văn vừa có 1 chiếc mount "pro" cho KTV [IMG]images/smilies/3.gif[/IMG]

    III.Lắp ráp:

    1.Vật kính:

    -Cắt vỏ lon bia ra như trong ảnh.
    -Sau đó quấn thêm băng dính, giấy bìa vào ống nối thẳng Φ60 sao cho vừa khít với vỏ lon bia.


    -Đặt mắt kính viễn lên ống nối thẳng rồi lắp vỏ lon bia vào để giữ chặt vật kính. Chú ý lon bia phải chặt khít với ống nối thẳng đề phòng vật kính bị rơi ra trong lúc sử dụng. Đây là thành phẩm:


    2.Bộ phận lấy nét-Focuser:
    Focuser là bộ phận giúp điều chỉnh khoảng cách giữa vật kính và thị kính nhằm lấy nét ảnh. Tùy theo khoảng cách giữa đối tượng quan sát và bạn: từ xa vô cùng như mặt trăng và các hành tinh đến các vật trên mặt đất mà bạn phải điều chỉnh focuser sao cho ảnh rõ nét nhất. Để làm focuser ta cần dùng băng dính xốp, giấy bìa… để làm 1 vòng đệm chèn vào giữa ống Φ34 và đầu nối chuyển bậc sao cho đoạn ống Φ34 có thể tịnh tiến dễ dàng bên trong vòng đệm này.

    -Đầu tiên nên dùng băng dính xốp để ướm thử xem cần bao nhiêu lớp để chèn vào giữa ống Φ34 và đầu nối chuyển bậc:


    -Sau đó dùng thêm băng dính xốp, giấy bìa… cắt ra rồi dán lại với nhau để hoàn chỉnh miếng đệm. Chú ý trong lòng miếng đệm cần dán thêm băng dính trơn hoặc băng dính xanh nếu cần để có đủ ma sát giúp ống Φ34 có thể tịnh tiến dễ dàng nhưng không quá lỏng:


    -Dán miếng đệm vào bên trong lòng phần Φ42 của đầu nối chuyển bậc:


    -Lắp ống Φ34 vào ta có sản phẩm:


    -Cuối cùng lắp thị kính vào ống Φ34, dùng băng dính xốp để chèn nếu cần:


    Tham khảo thêm cách làm focuser nâng cao:
    http://thienvanhanoi.org/forum/showt...u-ong-nhua-PVC

    3.Thân kính:

    -Đầu tiên bạn hãy lắp vật kính và focuser vào ống Φ60 rồi đo chiều dài tối đa và tối thiểu của toàn bộ kính. Sau đó áp dụng công thức ở mục I để tính toán xem nên cưa bớt ống Φ60 đi bao nhiêu là hợp lý. Giữ lại phần ống đã cưa bớt để dùng cho bước tiếp theo.
    -Ta sẽ làm miếng đệm có ren để gắn KTV vào tripod. Cưa đôi đoạn ống PVC Φ60 vừa cắt bớt ở trên theo chiều dọc rồi khoan 1 lỗ D=6 mm ở chính giữa. Đây chính là lỗ để ta gắn tripod vào KTV:



    -Lắp miếng đệm vào tripod.


    -Đặt thân kính lên miếng đệm rồi dùng 2 đai sắt siết chặt miếng đệm với thân kính. Chú ý tính toán vị trí của miếng đệm so với thân kính sao cho cân bằng.


    =>Chúc mừng bạn, bạn vừa hoàn thành xong 1 chiếc kính thiên văn khúc xạ đơn giản [IMG]images/smilies/111.gif[/IMG][IMG]images/smilies/36.gif[/IMG][IMG]images/smilies/69.gif[/IMG] Bây giờ hãy làm wen 1 chút với “tình iu” mới nhé [IMG]images/smilies/71.gif[/IMG]

    Cửa hàng kính thiên văn
    www.thienvanhanoi.org/cuahang

  3. #3
    Ngày tham gia
    Aug 2015
    Bài viết
    0
    III.Sử dụng:

    -Đầu tiên bạn nên tập tháo lắp kính và sử dụng tripod cho thành thạo. Việc này giúp bạn cơ động hơn mỗi lần sử dụng kính để quan sát, nhất là những lúc phải đi xa “thực địa” không thể quan sát ngay tại nhà![IMG]images/smilies/48.gif[/IMG]
    Chú ý là khi tháo kính khỏi tripod bạn cứ để nguyên đai sắt và miếng đệm mà không cần phải tháo rời từng thứ ra. Khi lắp kính vào tripod bạn cững có thể lắp trực tiếp luôn mà không phải lắp từng thứ một như khi ta chế tạo kính nữa!


    -Lưu ý đầu tiên dành cho các bạn trước khi bắt đầu quan sát là do tính chất quang học của kính mà ảnh sẽ bị lộn ngược trên xuống dưới. Đối với các thiên thể trên bầu trời như mặt trăng thì đây là chuyện nhỏ :P Tuy nhiên nếu bạn dùng kính để quan sát “đất đối đất” thì hơi bất tiện một chút nhưng lâu dần cũng quen thôi mà!
    -Bạn hãy chọn 1 mục tiêu nào đó khá xa dễ nhận thấy trên mặt đất để tập quan sát nhé:
    +Bước đầu hãy định vị mục tiêu đưa vào bên trong ống kính. Do ảnh bị lộn ngược cộng thêm với việc độ phóng đại lớn nên việc định vị mới đầu có thể hơi khó khăn [IMG]images/smilies/29.gif[/IMG] Cứ luyện tập đi bạn sẽ quen ngay thôi mà [IMG]images/smilies/3.gif[/IMG]
    +Sau khi đã định vị được mục tiêu, bạn hãy cố định kính bằng các núm điều chỉnh của tripod. Tiếp đến đẩy focuser ngắn lại vào trong rồi từ từ kéo ra cho đến khi ảnh rõ nét nhất. Lúc này bạn có thể thử nhìn mục tiêu bằng cả 2 mắt: 1 mắt nhìn qua kiín và 1 mắt nhìn bên ngoài để so sánh coi ảnh được phóng đại cỡ nào :d
    -Òy, cuối cùng là phần đáng mong đợi nhất đây[IMG]images/smilies/69.gif[/IMG] Hãy chọn một buổi tối trăng thanh gió mát nào đó, kiếm một chỗ ít ánh đèn và vắng người qua lại rồi dẫn “tình iu” của mình ra đó mà “thao tác” nhé =)) Good luck and clear sky [IMG]images/smilies/3.gif[/IMG]

    P/s:
    Hu hu, sao mình chỉnh đi chỉnh lại cái focuser mà ảnh vẫn mờ mờ nhoè nhoè thế nhỉ? [IMG]images/smilies/20.gif[/IMG]


    Hình phía dưới trông có giống ảnh nhìn qua KTV khúc xạ tự chế của bạn không nào?

    Đó chính là hiện tượng sắc sai. Chiết suất của thấu kính đối với mỗi ánh sáng đơn sắc khác nhau thì khác nhau => tiêu cự f của thấu kính cũng vậy:


    Các tia sáng đơn sắc khác nhau không hội tụ tại cùng 1 tiêu điểm . Tia nào có bước sóng càng ngắn thì tiêu cự f đối với tia đó càng ngắn. Tia tím có tiêu cự ngắn nhất và tia đỏ có tiêu cự dài nhất. Kết quả là ảnh khi nhận được sẽ nhoè như cầu vồng với đỏ trong tím ngoài.
    Vậy làm sao để khắc phục được hiện tượng này? Rất đơn giản, bạn chỉ cần che bớt được kính của vật kính lại là hiện tượng sắc sai sẽ giảm đáng kể [IMG]images/smilies/3.gif[/IMG]
    -Dùng giấy bìa cắt thành hình tròn rồi khoét 1 lỗ tròn ở giữa để che bớt vật kính lại. Phương pháp này làm giảm sắc sai nhưng đồng thời cũng làm tối ảnh. Việc che bớt vật kính đi bao nhiêu là vừa còn tuỳ thuộc vào các thấu kính của KTV (tiêu cự, chất lượng, đường kính…) Vì vậy hãy thử nghiệm để chọn ra phương án tối ưu nhất nhé [IMG]images/smilies/3.gif[/IMG]



    HL_Xen

    Hội Thiên văn nghiệp dư Hà Nội-HAS

  4. #4
    Guest
    Bổ sung tí cái đoạn gắn vật kính vào ống thì không cần vỏ lon bia đâu chỉ cần mua 1 ống chuyển 75-60 rồi nhét vật kính vào là được . Sau đó dùng đất nặn để cố định vật kính trong đó . Mà theo mình các bạn có thể mua luôn vật kính tiêu sắc để làm vì chất lượng giữa vật kính tiêu sắc và vật kính làm bằng kính viễn khác nhau một trời một vực đó . Giá một vật kính tiêu sắc hình như khoảng 165k cho một cái 70F900 ( nhớ không nhầm thì là như thế ) . Cách làm không khác nhiều so với vật kính bằng kính viễn có mỗi khác một chút ở đoạn gắn vật kính vào ống thôi . Vật kính tiêu sắc có thể mua từ các thành viên trong CLB . Thị kính các bạn thay vì dùng kính lúp có thể ra chợ trời . Ở đó có khá nhiều thấu kính hội tụ biết đâu chẳng may vớ đựoc một cái vật kính tiêu sắc ở đó hay một thị kính chuẩn như huyghen hay ploss chẳng hạn . Còn nếu không tìm đựoc các bạn cũng có thể mua thị kính của các thành viên trong CLB luôn .
    ( Đây là ý kiến cá nhân mọi người đừng chặt chém mạnh quá nhé )

  5. #5
    Guest
    Bậy nào, từ tình iu cũ đã có vỏ lon roài [IMG]images/smilies/10.gif[/IMG]

  6. #6
    Ngày tham gia
    Jul 2015
    Bài viết
    0
    Sếp nào dán bài này lên cao giúp em với!!! Tối nay đi ngắm trăng vs tình iu vừa quảng cáo forum cho cả trăm người ấy chứ!!!

  7. #7
    Ngày tham gia
    Jul 2015
    Bài viết
    0
    Bài hay kinh người[IMG]images/smilies/8.gif[/IMG] Dán lên chú ý vĩnh viễn luôn đi[IMG]images/smilies/35.gif[/IMG]
    À mà ai tính hộ em xem làm một cái hết tổng cộng bao nhiêu tiền với

  8. #8
    Ngày tham gia
    Aug 2015
    Bài viết
    0
    tầm 140k .Mình đoán thế nếu k bị mất tiền oan . ( chân đế tự chế nhé k phải chân xịn đâu )

  9. #9
    Guest
    Hôm trước tham gia WSW, tôi đã được “tận mục sở thị” cái KTV này của bạn HL_Xen. Đây là một sản phẩm tâm huyết của bạn, tôi rất trân trọng, tuy nhiên, tôi thấy có nhiều vấn đề chưa ổn đối với KTV này.

    - Thứ nhất là vật liệu sử dụng làm KTV, hướng dẫn của bạn rất chi tiết, rõ ràng, nhưng vật liệu sử dụng để làm kính có chất lượng không tốt nên trường nhìn thì hẹp, hình ảnh thì cứ “mờ mờ ảo ảo như sương khói”. Đã mất công làm kính, tôi khuyên các bạn nên mua hẳn vật kính, thị kính tiêu sắc để thu được hình ảnh đẹp nhất.

    - Thứ hai là cái finder (ống kính tìm mục tiêu), không biết bạn “tận dụng” nó từ đâu ra, nhưng trường nhìn của nó còn bé hơn cả cái KTV thì làm sao có thể giúp tìm mục tiêu cho KTV được. Nó lại còn gắn sát vào thân ống KTV (đến mức không thể sát hơn được nữa) nên không thể ghé mắt vào đó để tìm mục tiêu được. Nó hoàn toàn là một chi tiết “thừa”, tốt nhất nên bỏ nó đi cho đỡ vướng víu.

    - Thứ ba là miếng đệm có ren để gắn vào tripod, vì bạn sử dụng vật liệu là ống PVC quá mỏng nên không đủ chắc để tạo ren, kết quả là nó bị chờn ren từ lúc nào không biết, phải dùng băng dính để cố định nó vào tripod, tất nhiên là nó sẽ lỏng lẻo, gật gù như ông lão 70. Đến cuối buổi thì băng dính cũng rụng nốt.

    Tôi xin góp ý với các bạn như thế này, một khi đã giới thiệu một sản phẩm nào đó để mọi người cùng học hỏi thì cần đặt chất lượng sản phẩm lên hàng đầu, sau đó mới tính đến hình thức sản phẩm. Cụ thể đối với một KTV, chất lượng của nó thể hiện qua một số yếu tố như: Hình ảnh đẹp, rõ nét, ít quang sai; finder phải có trường nhìn rộng hơn KTV để có thể giúp tìm mục tiêu dễ dàng; hệ thống giá đỡ phải bền và chắc chắn, đủ để chịu được trọng lượng của KTV, trong quá trinh sử dụng không được phép bị rung lắc...

    Nếu đánh giá bài viết trên của bạn, về hướng dẫn cách làm có thể được 8 điểm, còn về chất lượng sản phẩm có lẽ chỉ được 2 điểm. Đối với một sản phẩm như vậy thì chưa có gì đáng để tự hào, tốt nhất là bạn nên tìm cách để hoàn thiện nó hơn.

    Trên đây là một vài góp ý chân tình, mong bạn đừng tự ái nhé.

  10. #10
    Ngày tham gia
    Jul 2015
    Bài viết
    0
    Cho em hỏi là cái thấu kính tiêu sắc đấy mua ở đâu, giá bao nhiêu $ và mua về xong có cần phải đục đẽo mài gọt gì không ạ?


 

Các Chủ đề tương tự

  1. Trả lời: 0
    Bài viết cuối: 17-03-2017, 12:43 PM
  2. Nghiên cứu Vòng chắn sáng (baffle) cho kính thiên văn khúc xạ
    Bởi sachlanhdao trong diễn đàn Kính thiên văn
    Trả lời: 1229
    Bài viết cuối: 24-07-2016, 08:36 AM
  3. Kính thiên văn khúc xạ tự chế. mời mọi người cùng xem
    Bởi seobravolaw trong diễn đàn Kính thiên văn
    Trả lời: 108
    Bài viết cuối: 02-08-2013, 01:24 PM
  4. Kính thiên văn khúc xạ D70F900, chân đế xích đạo
    Bởi lananh192 trong diễn đàn Kính thiên văn
    Trả lời: 108
    Bài viết cuối: 28-07-2012, 12:03 PM
  5. Cách chế tạo kính thiên văn khúc xạ!!!!
    Bởi nguyenhungcase trong diễn đàn Kính thiên văn
    Trả lời: 1229
    Bài viết cuối: 04-09-2011, 01:59 PM

Quyền viết bài

  • Bạn Không thể gửi Chủ đề mới
  • Bạn Không thể Gửi trả lời
  • Bạn Không thể Gửi file đính kèm
  • Bạn Không thể Sửa bài viết của mình
  •