Góc nhìn của họa sĩ về hành tinh xa xôi mới được tìm thấy Alpha Centauri Bb, trong một hệ 3 sao cách chỉ 4,3 năm ánh sáng từ trái đất
Bản quyền: ESO/L. Calçada

Các khám phá thiên văn học trong năm 2012 đã tái định hình những gì chúng ta biết về vũ trụ và thúc đẩy những công cụ quan sát tới giới hạn.
Các nhà khoa học khám phá ra thiên hà nơi ngự trị của một hố đen trung tâm khổng lồ nặng 17 tỷ lần mặt trời. Một nghiên cứu khác tìm thấy một hành tinh bằng đá nóng như lửa trong một hệ sao gần nhất với chúng ta. Trong khi đó, những kỷ lục về cụm thiên hà nặng nhất và thiên hà xa nhất đã được phá.
Sau đây là những khám phá vũ trụ thú vị và nổi bật nhất trong năm .

Hố đen dữ dội nhất
Các nhà quan sát có thể không muốn đến quá gần NGC 1277 hay hố đen siêu khổng lồ của nó , vốn chiếm tỷ trọng chủ yếu của thiên hà. Hố đen trung tâm nặng gấn 17 tỷ lần mặt trời và tạo nên 14 % khối lượng của thiên hà , trong khi bình thường chỉ chiếm 0,1 %
Các nhà nghiên cứu đã rất lung túng khi biết kích cỡ của hố đen nên họ dùng 1 năm nữa để kiểm tra lại các tính toán trước khi công bố kết quả.

http://www.space.com/18958-ultramass...ive-video.html

Hành tinh giống Trái Đất gần nhất
Trong một nghiên cứu bất ngờ, các nhà thiên văn tìm thấy một hành tinh có kích cỡ giống Trái Đất trong hệ sao bên cạnh. Hành tinh đá được tìm thấy trong Alpha Centauri, hệ 3 sao chỉ cách chúng ta 4,3 năm ánh sáng
Sự sống có thể không giống trên hành tinh này. Bề mặt toàn đá của nó có thể đang bị nóng chảy, vì nó quay quanh ngôi sao giống mặt trời cách chỉ 3,6 triệu dặm (6 triệu km) Trong khi đó Trái Đất cách 93 triệu dặm (150 triệu km) từ mặt trời.
Alpha Centauri Bb, với hành tinh đã biết trên, được khám phá thông qua việc theo dấu độ rung trọng lực quanh ngôi sao của nó . Độ rung trong trường hợp này rất nhẹ, làm ngôi sao di chuyển ra trước và sau không nhiều hơn 1,1mph (1,8 kph). Đội nghiên cứu nói điều này đẩy các ký thuật của chúng tôi đến giới hạn” và một số nhà thiên văn nghi ngờ rằng hành tinh vẫn tồn tại.
Và chỉ trong tháng này, một đội nghiên cứu khác đã tìm được 5 hành tinh tiềm năng quay quanh ngôi sao Tau Ceti, nằm cách chỉ 11,9 năm ánh sáng từ Trái Đất. Một trong những ứng cử viên mới được tìm thấy có thể chứa sự sống

Thế giới xa xôi nhỏ nhất
Các nhà thiên văn sử dụng kính không gian Kepler của NASA và tìm được 3 hành tinh bé xíu cách 120 năm ánh . Quay quanh ngôi sao KOI-961, nhỏ nhất trong 3 hành tinh chỉ khoảng cỡ sao Hỏa và tất cả đều nhỏ hơn Trái Đất. Thậm chí bản than ngôi sao cũng rất nhỏ bé- chỉ lớn hơn Sao Mộc 70%.
“Đây là một hệ hành tinh chặt chẽ" theo John Johnson, thuộc Viện kỹ thuật California ở Pasadena. "giống như bạn có chiếc sung thu thỏ và thu nhỏ hệ hành tinh xuống 7 lần "



Mô phỏng của họa sĩ về 5 hành tinh tiềm năng quay quanh ngôi sao Tau Ceti, cách trái đất 11,9 năm ánh sáng
Bản quyền: J. Pinfield for the RoPACS network at the University of Hertfordshire, 2012.

Hệ mặt trời nhỏ nhất
KOI-500 có 5 hành tinh đông tới mức trọng lực của chúng chen lấn nhau khi chúng quay trên quĩ đạo. Một năm của chúng chỉ dài 1, 3, 4.6, 7.1 và 9.5 ngày. Hơn nữa các hành tinh cũng nhỏ bé chỉ gấp 1.3 đến 2.6 lần trái đất.
Tất cả những hoạt động diễn ra trong một khoảng không nhỏ hơn quỹ đạo Trái Đất 150 lần , theo các nhà thiên văn .
"Ở mức độ này, bạn có thể dễ dàng nhét vừa 10 hành tinh nữa và chúng vẫn vừa bên trong quỹ đạo Trái Đất” Darin Ragozzine , nhà khoa học hành tinh tại Đại học Florida ở Gainesville nói.

Thiên hà xa nhất
Cũng như kỷ lục về chạy xa 100 mét thế giới, kỷ lục cho thiên hà xa nhất thường thay đổi. Kỷ lục gia tiềm năm mới nhất là UDFj-39546284, hình thành khi vũ trụ chỉ có 380 triệu năm tuổi. Tuổi của nó được khám phá năm 2012 nhờ sử dụng các quan sát mới từ kính Hubble.
THiên hà này là một phần của nhóm 7 mà các nhà thiên văn đã xác định được., có lẽ là đáng tin cậy nhất trong các quan sát về thiên hà được hình thành 400 triệu và 60 triệu năm sau Big Bang tạo nên vũ trụ cách đây 13,7 tỷ năm.

Siêu sao xa nhất, cổ nhất
Vào năm 2012, các nhà thiên văn nói về những gì họ nghĩ dấn đến siêu sao mới xa nhất cổ nhất trong vũ trụ. Các nhà khoa học tin rằng một số siêu sao mới siêu sáng trở thành những ngôi sao nặng-100-250 lần trọng lượng mặt trời-phát nổ và phóng vật chất của nó vào không gian.
Các nhà thiên văn nói rằng bên trong những ngôi soa nặng này, ánh tia Gamma thay đổi thành các cặp e cũng như các positron phản vật chat. Tia gamma thường giúp các ngôi sao không bị vỡ nát do trọng lực, nhưng phần yếu trong tia gamma chuyển thành vật chất. Lúc này, ngôi sao sẽ nổ hướng vào bên trong, châm ngòi cho vụ nổ.

http://www.space.com/17124-star-resu...ers-video.html
Cụm thiên hà nặng nhất
Nặng gấp 20000 lần so với Ngân Hà, cụm thien hà lớn cách khoảng 7 tỷ năm ánh sáng khiến những thiên thể khác từng biết trở nên nhỏ bé. Các nhà thiên văn nói cụm này-có thể được gọi là SPT-CLJ2344-4243 và được đặt tên là Cụm Phượng Hoàng— có vẻ chứa được hàng ngàn thiên hà với nhiều kích cỡ khác nhau.
Các nhà thiên văn trước hết chộp được cụm Phượng Hoàng vào năm 2010. Nhưng họ không nhận ra điều đó mãi cho đến khi họ theo dấu các quan sát với đài quan sát tia X Chandra của NASA . Ánh sáng năng lượng lớn bao trùm cụm làm nó phát sáng ra tia X nhiều nhất từng biết , gấp 35% sáng hơn kỷ lục trước.

Bản đồ vũ trụ lớn nhất
Nhờ sự trợ giúp của tấm bản đồ cực lớn, các nhà thiên văn bước tới gần hơn tìm hiểu về cách hình thành của vũ trụ. Sloan Digital Sky Survey III đã cho ra một bản đồ với bảng hơn 1 triệu thiên hà trong tổng số 70 tỷ khối năm ánh sáng
Bản đồ có thể giúp các nhà thiên văn hiểu rõ hơn bí ẩn của vật chất tối và năng lượng tối mà có vẻ như tạo nên toàn bộ vũ trụ, theo các nhà nghiên cứu.

Phần xa nhất có thể nhìn tháy được của vũ trụ
Kính Hubble đang đi xa hơn và xa hơn theo thời gian. Đài quan sát quanh quỹ đạo nổi tiếng thu được ánh sáng phát ra cách đây 13,2 tỷ năm. khi vũ trụ chỉ tầm 500 triệu năm tuổi .
Bức ảnh của Hubble gọi là Trường Cực kỳ Sâu cho thấy các thiên hà và ánh sáng sao dày đặc hơn 10 năm trong một mẩu của bầu trời.; Đây là phương pháp tốt nhất chúng ta có để nhìn được những thiên thể ở quá xa. Bức ảnh là sự tiếp nối của bức ảnh Hubble “Trường Cực sâu” được chụp năm 2003 và 2004.

http://www.space.com/17756-hubble-s-...ime-video.html

Ngôi sao có từ tính mạnh nhất
Có một ngôi sao ở cách TRái Đất 20,000 năm ánh sáng với từ trường thật sự. NGC 1624-2, nặng khoảng gấp 35 lần mặt trời đã được phát hiện trong chòm Perseus. Với từ trường mạnh hơn 20,000 lần mặt trời— và gấp 10 lần ngôi sao mạnh nhất từng biết— NGC 1624-2 kéo một tấm chăn nhốt những hạt tích điện quanh nó.
"Từ trường loại này rất hiếm, chúng chỉ được biết đến sự tồn tại trong vài ngôi sao với khối lượng thấp " nghiên cứu dẫn đầu bởi tác giả Gregg Wade, nhà thiên văn học tại Cao Đẳng quân sự hoàng gia Canada,nói "tìm được từ trường mạnh như thế này quả rất may mắn."

Tia X phóng ra khi vũ trụ còn trẻ
Phản lực của tia X tỏa ra từ một chuẩn tinh GB 1428 — thiên hà có lỗ đen lớn ở trung tâm — được tìm thấy cách 12,4 tỷ năm ánh sáng với Trái Đất. Dải bức xạ ước tính 2 lần bán kính Thiên hà.
Với cựu kỳ lục gia cách 12,2 tỷ năm ánh sáng, các nhà thiên văn học nói họ đang thu thập thêm thông tin về việc làm thế nào hố đen vận hành trong những ngày đầu của vũ trụ

Lõi lớn nhất tìm thấy trong thiên hà khổng lồ
Ẩn trong thiên hà rộng gấp 10 lần Ngân Hà là một lõi khổng lồ cả về mật độ và độ lớn dường như không có hố đen bên trong.
Lõi mỏng của A2261-BCG, rộng khoảng 10,000 năm ánh sáng , đánh đố các nhà thiên văn vì họ mong đợi có lỗ đen khổng lồ ở trung tâm hầu hết các thiên hà. Kính Hubble cho thấy phần lõi có thể được tạo nên khi 2 thiên hà va chạm.
Nguồn: http://www.space.com/18999-most-extr...ries-2012.html